اثر اسید سالیسیلیک بر عمر پس از برداشت و برخی شاخص های کیفی انگور، ارقام بیدانه سفید و بیدانه قرمز

انگور (vitis vinifera l.) یکی از مهم ترین محصولات باغبانی در دنیا به شمار می آید. بخش عمده انگور تولیدشده در ایران به مصرف تازه خوری می رسد. اما مشکلاتی مانند نرم شدن بافت، ریزش حبه، قهوه ای شدن چوب خوشه، اتلاف آب و پوسیدگی های قارچی از عوامل محدود کننده نگهداری انگور هستند. اسید سالیسیلیک یک ترکیب فنلی ساده است که به دلیل اثرات متعدد روی بسیاری از فرایندهای رشدی و فیزیولوژیکی، به عنوان یک تنظیم کننده رشد گیاهی در نظر گرفته می شود. در پژوهش حاضر تیمار پس از برداشت اسید سالیسیلیک به صورت غوطه وری خوشه های انگور ارقام بیدانه سفید و بیدانه قرمز در چهار غلظت (صفر، 1، 2 و 4 میلی مولار) به صورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی انجام گرفت. سپس خوشه ها به صورت مجزا بسته بندی شده و در انبار سرد در دمای c°5/0 ±0 نگهداری شدند. اندازه گیری ها بلافاصله پس از برداشت و سپس در روزهای 15، 30 و 45 طی انبارداری و به دنبال آن پس از 2 روز عمر قفسه ای در دمای اتاق (20 درجه سانتی گراد) انجام گرفت. اندازه گیری ویژگی های کیفی در هر دوره شامل مواد جامد محلول، اسیدیته قابل تیتراسیون، پی اچ آب میوه، درصد اتلاف آب، درصد ریزش حبه، سفتی بافت میوه، میزان آلودگی های قارچی، میزان قهوه ای شدن چوب خوشه، وضعیت ظاهری حبه ها و همچنین ویژگی های فیتوشیمیایی شامل میزان فنل کل، آنتوسیانین کل و فعالیت آنتی اکسیدانی پوست حبه بود. در ارزیابی صفات کیفی از هر واحد آزمایشی 10 حبه به طور تصادفی از قسمت های مختلف خوشه ها انتخاب و مورد آزمایش قرار گرفت. همچنین برای تعیین میزان فنل کل، آنتوسیانین کل و فعالیت آنتی اکسیدانی از پوست 20 حبه که از قسمت های مختلف خوشه از هر واحد آزمایشی انتخاب شده بودند استفاده گردید. تیمار اسید سالیسیلیک اثر معنی داری بر میزان مواد جامد محلول، اسیدیته قابل تیتراسیون و پی اچ آب میوه نداشت. همچنین اثر اسید سالیسیلیک بر میزان سفتی بافت و درصد اتلاف آب معنی دار نبود. غلظت 4 میلی مولار اسید سالیسیلیک به طور موثری باعث کاهش درصد ریزش حبه و نیز حفظ وضعیت ظاهری آن ها در پایان مدت انبار و عمر قفسه ای شد. تیمار اسید سالیسیلیک به خوبی از ایجاد و گسترش آلودگی های قارچی طی انبارداری جلوگیری کرد. همچنین اسید سالیسیلیک در روندی وابسته به غلظت از قهوه ای شدن چوب خوشه ها جلوگیری کرد، به طوری که در پایان دوره نگهداری، چوب خوشه های تیمار شده با غلظت 4 میلی مولار اسید سالیسیلیک با داشتن کم ترین شاخص امتیاز (5/1)، وضعیت مطلوبی داشته و رنگ سبز خود را همچنان حفظ کردند. اسید سالیسیلیک در پایان عمر قفسه ای بر میزان فنل کل اثرگذار بود، اما تاثیری بر میزان آنتوسیانین و فعالیت آنتی اکسیدانی نداشت. به طور کلی اسید سالیسیلیک با کنترل آلودگی های قارچی، جلوگیری از ریزش و حفظ وضعیت ظاهری حبه ها و همچنین جلوگیری از قهوه ای شدن چوب خوشه منجر به افزایش عمر پس از برداشت میوه انگور شد.